Zbliżamy się do końca prezentacji tekstu o filozofii, jako terapii.

część 20 – terapia filozoficzna to myślenie mądrościowe, której fundamentem jest prawda z realnie istniejącej rzeczywistości

Terapia filozoficzna korzysta z filozofii praktycznej, czyli z myślenia mądrościowego w pierwszym etapie w celu radzenia sobie z napięciem wewnętrznym, z dysharmonia duchową, która trwa dłużej niż możemy wytrzymać, a w dalszym etapie do osiągania radości istnienia na poziomie duchowym a nie materialnym, osiągania radości istnienia innej niż krótkotrwale korzyści czy przyjemności, ale takiej która wynika z zachwytu nad tym, że raczej coś istnieje niż nic, że otaczająca nas rzeczywistość istnieje, że Ty istniejesz, że Ja istnieję i że nawiązaliśmy relacje – i to się zdarzyło. Na dalszym etapie jak to mówił Kołakowski przed śmiercią, że nasza rzeczywistość zanurzona jest w rzeczywistości wyżej zorganizowanej, której logika rozumu ludzkiego nie sięga, ale sięgamy jej na niepojętym duchowym poziomie, a kontemplowanie tego może prowadzić nas do niepojętych duchowych doświadczeń.
Filozofia może być terapią i spowodować gruntowną przemianę człowieka pod względem duchowym i moralnym. Terapia filozoficzna w praktyce jest zawsze skuteczną interwencją prowadzącą do metanoi – przemiany. Spotkanie z filozofią i głęboka refleksja powodują często, że człowiek się zmienia, zmienia swoje nastawienie do życia, do innych i do samego siebie.
Każda terapia, nie tylko filozoficzna będzie skuteczna, jeżeli jej fundamentem będzie dążenie do prawdy. Bez pragnienia poznania prawdy niemożliwe jest ustalenie punktu wyjścia do właściwej terapii. Już Sokrates w starożytności pisał o tym, żeby dusza mogła się oczyścić ze zła, musi doprowadzić się do prawdy. Epikur też zalecał unikać pustych słów, za którymi nie stoi żadna prawda. W terapii filozoficznej za bazę przyjmujemy filozofię klasyczną, w tym realistyczną z klasyczną definicją prawdy. W tej koncepcji prawda jest zgodnością poznanej rzeczy z intelektem, lub zgodnością zdania ze stanem rzeczy. Prawdą jest rzeczywistość i w niej jest prawda. Człowiek też jest rzeczywistością i jest prawdą w niej. Człowiek z natury swojej ma pragnienie prawdy i jej poznawania. Im bliżej jest w tym poznawaniu realnie istniejącej rzeczywistości, tym bliżej jest prawdy, a im dalej, tym dalej i gorzej. Stąd głównie bierze się większość problemów, które pogarszają naszą kondycję duchową, co skutkuje potrzebą terapii.